Biografie

© Foppe Schut
Ton Koopman
Ton Koopman werd geboren in Zwolle en studeerde na een gymnasiumopleiding orgel, klavecimbel en muziekwetenschap in Amsterdam. Vanwege zijn opmerkelijke speelvaardigheid op orgel en klavecimbel ontving hij tweemaal de Prix d’Excellence.
Vanuit zijn fascinatie voor historische instrumenten en een filologische uitvoeringsstijl concentreerde Koopman zich tijdens zijn studies op Barokmuziek, met speciale aandacht voor J.S. Bach, en werd een leidende persoonlijkheid binnen de oude-muziek-beweging.
Amsterdam Baroque Orchestra & Choir
In 1979 richtte Ton Koopman het Amsterdam Baroque Orchestra op, waaraan in 1992 het Amsterdam Baroque Choir werd toegevoegd. Als Amsterdam Baroque Orchestra & Choir verwierf het al snel wereldfaam als een leidend ensemble op het gebied van de authentieke uitvoeringspraktijk. Het repertoire van ABO&C beslaat de periode van vroeg-Barok tot laat-Classicisme. Het ensemble trad onder meer op in Het Concertgebouw, Théatre des Champs-Elysées én Salle Pleyel in Parijs, Barbican en Royal Albert Hall in Londen, Musikverein en Konzerthaus in Wenen, de Philharmonie in Berlijn, het Lincoln Center en Carnegie Hall in New York, Suntory Hall in Tokyo én in Brussel, Milaan, Madrid, Rome, Salzburg, Copenhagen, Lissabon, München en Athene.
Klavecinist en organist
Ton Koopman heeft een uitgebreid repertoire; als klavecinist en organist voert hij muziek uit van Renaissance tot en met het Classicisme. Hij speelde in ‘s werelds meest prestigieuze concertzalen en, als organist, heeft Ton Koopman op de belangrijkste historische instrumenten van Europa gespeeld.
Gastdirigent
Ton Koopman is een veelgevraagde gastdirigent en heeft samengewerkt met wereldberoemde orkesten, zoals de Berliner Philharmoniker, New York Philharmonic, Müncher Philharmoniker, Chicago Symphony, San Francisco Symphony, Koninklijk Concertgebouw Orkest, Symphonieorchester des Bayerischen Rundfunks, DSO Berlin, Tonhalle Orchestra Zürich, Orchestre Philharmonique de Radio France Paris, Wiener Symphoniker, Boston Symphony en Cleveland Orchestra. Met ABO&C verkent Ton Koopman de barokke en classicistische periode en als dirigent bij moderne orkesten eveneens de vroeg-romantische.
Opnames
Ton Koopman zijn uiteenlopende muzikale activiteiten als solist, begeleider, continuospeler en dirigent zijn door de jaren heen vastgelegd op verschillende platenlabels, zoals Erato, Teldec, Sony, Philips en DGG. In 2003 richtte hij zijn eigen platenlabel op (Antoine Marchand), dat gedistribueerd wordt door Challenge Classics.
Van 1994 tot 2004 heeft Ton Koopman met het ABO&C gewerkt aan zijn ‘mammoetproject’: het uitvoeren en opnemen van alle overgeleverde cantates van J.S. Bach. Voor dit bijzondere Bachproject werden hem verschillende prijzen toegekend, onder andere de Deutsche Schallplattenpreis ‘Echo Klassik’, de BBC Award 2008 en de Prix Hector Berlioz. In 2004 werd aan Ton Koopman, als eerste, de VSCD Klassieke Muziekprijs toegekend.
Na het opnemen van de Bach cantates met Amsterdam Baroque Orchestra & Choir begon Ton Koopman aan zijn volgende grote project: het uitvoeren en opnemen van het gehele overgeleverde oeuvre van Dieterich Buxtehude, één van de grote voorbeelden van de jonge Johann Sebastian Bach. De editie bestaat uit 31 cd’s, waarvan de laatste verscheen in 2014.
Wetenschapper en docent
Ton Koopman publiceert regelmatig. Hij verzorgde een nieuwe uitgave van alle 16 orgelconcerten van Georg Friedrich Händel voor Breitkopf & Härtel en van Händel’s Messiah en Buxtehude’s Das Jüngste Gericht voor Carus Verlag. Ton Koopman is voorzitter van het Internationale Buxtehude Gesellschaft en sinds 2019 president van het Bach Archiv in Leipzig.
In het Bach-herdenkingsjaar 2000 werd hem een eredoctoraat van de Universiteit Utrecht verleend, vanwege zijn uitnemende bijdragen aan het onderzoek naar en de vertolking van het religieuze oeuvre van J.S. Bach. In 2006 ontving hij de Bach-prijs van de stad Leipzig. In 2010 ontving hij een ereprofessoraat aan de Anton Bruckner Universiteit in Linz. In 2012 werd hem de Buxtehude-Preis van de stad Lübeck uitgereikt en in 2014 ontving Ton Koopman de Bach-prijs van de Royal Academy of Music in Londen. In 2016 ontving hij een ereprofessoraat aan de Musikhochschule Lübeck en werd hij Honorair Artistiek adviseur van Guangzhou Opera House. In 2017 ontving Ton Koopman de Edison oeuvre award. Koopman heeft ruim 25 jaar lesgegeven aan het koninklijk conservatorium in Den Haag, is emeritus professor Universiteit Leiden, erelid van de Royal Academy of Music in Londen en artistiek directeur van het Franse muziekfestival ‘Itinéraire Baroque’.
2022